We hebben allemaal kleine moedervlekjes op ons lichaam. Dit is een voorbeeld van pigmentvlekken. Er zijn ook pigmentvlekken die er iets anders uitzien. Vaak zijn ze groter in formaat, zijn ze heel donker of juist heel licht of is het een groepering van pigmentvlekken op een specifieke plek. Kortom: pigmentvlekken zijn er in alle soorten en maten, en zien we vaak voorbijkomen in de praktijk. In dit artikel zetten we de meest voorkomende pigmentvlekken en hoe ze te behandelen zijn voor je op een rijtje!
Wat is pigment?
Pigment (melanine) is een kleurstof welke in de huid zit en wordt gemaakt door pigmentcellen. De cellen geven kleine hoeveelheden pigment af aan de buitenste laag van de opperhuid, waardoor de huid kleur krijgt. Onder invloed van zonlicht of uv neemt de aanmaak van pigment toe. Door een verstoring in dit proces kan de kleur van de huid veranderen, en ontstaat een pigmentvlek. Een pigmentprobleem ontstaat wanneer er een teveel (hyperpigmentatie) of er te weinig (hypopigmentatie) pigment in de huid aanwezig is.
Ouderdomsvlekken (Lentigo Solaris)
Als eerste misschien wel de meest bekende pigmentaandoening: lentigo solaris, ook wel ouderdomsvlekken of zonnevlekken genoemd. Het woord zegt het al: deze pigmentaandoening ontstaat door langdurige en veelvuldige blootstelling aan uv-stralen (zon en zonnebank). Ouderdomsvlekken zijn ophopingen van pigment die ontstaat doordat de pigmentcellen op bepaalde plekken in de huid meer pigment aanmaken dan op andere plekken.
Ouderdomsvlekken kunnen zowel epidermaal (oppervlakkig) als dermaal (dieper) zijn. Het epidermale, oppervlakkige pigment is goed te behandelen door middel van IPL-behandelingen, door middel van peelings of met de MeLine pigmentbehandeling. Dermaal pigment, het wat dieper in de huid gelegen pigment, is helaas moeilijker te behandelen.
Café-au-lait
Een café-au-lait macula (CALM) betekent letterlijk ‘’koffie met melk vlek’’. De aandoening dankt haar naam aan kleur van de vlek. Deze is als, je raadt het al: koffie met melk. De pigmentvlek is goedaardig en ovaal van vorm. Café-au-lait vlekken kunnen overal op het lichaam voorkomen en kunnen aangeboren zijn maar zijn dan nog moeilijk zichtbaar. Meestal wordt een Café-au-lait vlek rond het tweede levensjaar wat donkerder en zichtbaarder en groeien de vlek mee met het kind.
De pigmentcellen maken door een klein foutje veel meer pigment aan op een specifieke plek. De vlekken zullen niet spontaan verdwijnen en hoeven ook niet verwijderd te worden.
Mocht een Café-au-lait toch als cosmetisch storend ervaren worden dan kan een Café-au-lait vlek behandeld worden door middel van IPL-behandelingen. Ondanks dat deze pigmentvlekken epidermaal zijn, zijn de resultaten wisselend en onvoorspelbaar.
Melasma
Melasma, beter bekend als ‘zwangerschapsmasker’, is een pigmentaandoening in het gezicht. De pigmentvlekken zijn grillig, zowel licht als donker (epidermaal en dermaal pigment) en vaak symmetrisch. De pigmentvlekken zitten voornamelijk op het voorhoofd, de wangen, slapen, rond de ogen of op de bovenlip. Melasma komt vrijwel altijd voor bij vrouwen en ontstaat door onbeschermd zonnebaden, hormonale schommelingen (zwangerschap en anticonceptie) of bepaalde medicatie.
In enkele gevallen verdwijnt een zwangerschapsmasker vanzelf, maar meestal zijn de pigmentvlekken blijvend of komen ze bij een tweede zwangerschap terug.
Het epidermale (oppervlakkige) pigment is goed te behandelen door middel van chemische peelings en de MeLine. Het dermale (dieper gelegen) pigment is vaak erg lastig om te behandelen. Onderhoudsbehandelingen zijn meestal nodig.
Poikiloderma van Civatte (Zonnehals)
Poikiloderma van Civatte, ook bekend als zonnehals of onder de medische term erythrosis interfollicularis colli, is een goedaardige huidafwijking en komt voor op de zonbeschenen delen van de huid.
De huid vertoont een roodbruine grillige verkleuring op de hals en kan zich uitbreiden richting de oren, de nek en het decolleté. Opvallend is dat de huid onder de kin en direct achter de oren niet is aangedaan. Dat komt omdat daar meestal weinig of geen zon komt.
Deze pigmentaandoening ontstaat waarschijnlijk door een combinatie van factoren: (langdurige) blootstelling aan de zon in combinatie met parfumgebruik, hormonen en huidveroudering. We zien bij Poikiloderma van Civatte drie huidafwijkingen: hyperpigmentatie, vaatjes en een dunne huid. De huid voelt hobbelig aan en heeft dezelfde structuur als kippenvel. De pigmentvlekken zijn meestal gelijkzijdig of symmetrisch.
Voorkomen is beter dan genezen: bescherm daarom je huid altijd met zonnebrand, het liefst met een SPF 30 of hoger.
Zonnehals kan meestal worden behandeld door middel van IPL-behandelingen.
Vitiligo
Als laatste pigmentaandoening in ons rijtje: Vitiligo. Dit is een goedaardige pigmentaandoening waarbij in plaats van dat er donkere pigmentvlekken ontstaan, juist melkwitte vlekken op de huid komen. Dit komt doordat de pigmentcellen in de huid kapot gaan. Hoe deze pigmentaandoening ontstaat is nog niet precies duidelijk, wel lijken meerdere factoren een rol te spelen. Mogelijk valt het afweersysteem van het eigen lichaam de eigen pigmentcellen aan. Deze theorie wordt bevestigd doordat mensen met vitiligo vaak ook andere aandoeningen hebben waarbij de eigen afweer het lichaam aanvalt (auto-immuunziekten). Daarnaast lijkt erfelijkheid een rol te spelen.
De witte vlekken kunnen verschillende vormen hebben en kunnen in de loop van de tijd groter worden. Veel voorkomende locaties zijn de handen, oksels, liezen, rond de mond of ogen en rond de navel. Bij een klein deel van de mensen komt het pigment spontaan weer terug. Dit is deels en nooit volledig.
Er zijn nog geen behandelmogelijkheden die de aandoening geheel ‘oplossen’. Indien de vlekken als storend worden ervaren, kan camouflagetherapie een uitkomst bieden.
Wat kun je doen aan pigmentvlekken?
Vaak gaan pigmentvlekken niet vanzelf weg. Je kunt er dan voor kiezen om naar een huidtherapeut te gaan. Zij kunnen je helpen de pigmentvlekken juist te diagnosticeren en een behandelplan op te zetten wat bij jou past. Vaak wordt er gebruik gemaakt van lichtflitstherapie, beter bekend als IPL. Ook kan er gebruik gemaakt worden van peelings of een MeLine behandeling. Kan de pigmentvlek niet verwijderd worden? Dan is camouflagetherapie een mogelijke oplossing!
Met het ontstaan van pigmentvlekken is één ding altijd zeker: voorkomen is beter dan genezen. Smeer daarom altijd een SPF 30 of hoger, en smeer regelmatig. Als het zonnig is om elke twee uur. Your skin will thank you later!
Maak een afspraak voor een gratis & vrijblijvend intakegesprek
We willen je graag voorzien van eerlijke, oprechte en wetenschappelijk onderbouwde informatie. Dit bieden wij aan in een gratis en kosteloos intakegesprek. Voel je vrij om contact op te nemen of een online afspraak te boeken.
